Trẻ cũng sẽ có nguy cơ bị mắc bệnh tâm thần nếu được sinh ra trong gia đình có các yếu tố sau:
- Bố hoặc mẹ bị trầm cảm;
- Xung đột giữa bố/mẹ và con cái;
- Nuôi dạy không tốt;
- Môi trường gia đình tiêu cực (bố/mẹ làm dụng thuốc, nghiện thuốc…);
- Trẻ sinh ra trong gia đình chỉ có bố hoặc mẹ (thường thì bé gái dễ mắc bệnh tâm lí – thần kinh hơn trong trường hợp này);
- Bố mẹ ly dị;
- Bố mẹ thường xuyên cãi nhau;
- Bố/mẹ thường bị lo âu;
- Mâu thuẫn gia đình giữa bố mẹ và con cái hoặc giữa anh chị em trong gia đình;
- Bố mẹ bị thất nghiệp;
- Thiếu sự giám sát của người lớn;
- Rối loạn chức năng gia đình;
- Trong gia đình có người bị tâm thần phân liệt;
- Trẻ bị lạm dụng tình dục.
Ngoài yếu tố gia đình và bản thân trẻ, môi trường ngoại cảnh cũng có thể tác động đến tâm lý trẻ dẫn đến trẻ dễ mắc bệnh tâm thần, bao gồm:
- Bị bạn bè cô lập;
- Trải qua những tình huống căng thẳng;
- Thành tích học tập kém;
- Nghèo khổ, cảm thấy thua kém bạn bè;
- Bạo lực học đường;
- Không quan tâm đến việc học hành;
- Gây gổ, đánh nhau với bạn bè đồng trang lứa;
- Chơi với những bạn bè sử dụng ma túy;
- Sống ở khu đô thị;
- Mất đi các mối quan hệ hoặc bạn bè.
Những dấu hiệu cảnh báo trẻ bị mắc bệnh tâm lí – thần kinh là gì?
Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo con bạn có thể mắc bệnh tâm thần:
- Tự thu mình lại, có cảm giác buồn bã kéo dài hơn 2 tuần hoặc thay đổi tâm trạng nghiêm trọng dẫn đến những vấn đề ở nhà và ở trường;
- Dễ bị choáng ngợp, lo âu không rõ nguyên nhân. Thường xuyên lo lắng hoặc sợ hãi điều gì đó. Có những triệu chứng vật lý như tăng nhịp tim, khó thở;
- Đột ngột thay đổi hành vi một cách mạnh mẽ khó kiểm soát;
- Khó tập trung hoặc ngồi yên một chỗ, điều này sẽ dẫn tới kết quả học tập kém;
- Bỗng dưng chán ăn hoặc cố gắng giảm cân, thường xuyên nôn ói hoặc sử dụng thuốc nhuận tràng để đẩy thức ăn ra khỏi cơ thể;
- Thường xuyên đau đầu và đau bụng;
- Tự làm tổn thương chính mình, tự tử hoặc cố gắng tìm cách tự tử. Tự hành hạ bản thân mình bằng cách cắt tay hoặc làm bỏng chính mình;
- Mượn ma túy hoặc rượu để giải tỏa cảm xúc.
Những xét nghiệm và chẩn đoán nào giúp xác định trẻ bị bệnh tâm lí – thần kinh?
Cũng như người lớn, bệnh tâm lí – thần kinh ở trẻ được chẩn đoán dựa trên các dấu hiệu và triệu chứng, tuy nhiên việc này khá khó. Những hành vi được coi là triệu chứng của bệnh như sự nhút nhát, lo âu, thói quen ăn uống kì lạ hoặc đột nhiên mất bình tĩnh. Những hành vi này sẽ trở thành triệu chứng khi chúng xảy ra thường xuyên, kéo dài hoặc gây ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống của trẻ và gia đình.
Nếu những triệu chứng này xuất hiện, bác sĩ sẽ bắt đầu đánh giá bằng cách tìm hiểu về tiền sử bệnh và thăm khám. Mặc dù không có xét nghiệm cụ thể để chấn đoán bệnh này ở trẻ, bác sĩ có thể dùng những kĩ thuật chẩn đoán khác nhau như chụp não, xét nghiệm máu để loại trừ những bệnh khác và những tác dụng phụ của thuốc gây rối loạn tâm thần ở trẻ.
Nếu không tìm được bất kì bệnh nào, trẻ sẽ được đưa đến các nhà tâm lý chuyên về tuổi vị thành niên, các chuyên gia chăm sóc sức khỏe để chẩn đoán và điều trị bệnh tâm thần ở trẻ em và trẻ vị thành niên. Họ sẽ thiết kế những buổi phỏng vấn chuyên biệt và dùng những công cụ đánh giá để xác định bệnh tâm thần ở trẻ. Các bác sĩ dựa trên chẩn đoán trong báo cáo về triệu chứng của trẻ và quan sát thái độ và hành vi của trẻ. Họ thường phải dựa vào báo cáo của cha mẹ, thầy cô và những người khác vì trẻ thường gặp khó khăn trong việc giải thích vấn đề và những triệu chứng của chúng. Sau đó, bác sĩ sẽ xác định rối loạn tâm thần ở trẻ có những triệu chứng trên.
Các phương pháp điều trị tâm thần ở trẻ em là gì?
Cũng như những rối loạn y khoa khác, bệnh tâm thần ở trẻ có thể được chữa khỏi. Những phương pháp điều trị bệnh này bao gồm các loại thuốc, liệu pháp tâm lý và phương pháp sáng tạo. Các chuyên gia cũng đang tìm kiếm những phương pháp điều trị cụ thể cho từng loại bệnh tâm thần ở trẻ. Ngày nay, bác sĩ thường cho trẻ dùng thuốc để điều trị bệnh tâm thân, cách dùng cũng giống như ở người lớn những phải điều chỉnh liều cho trẻ. Sau đây là những phương pháp điều trị bệnh tâm thần ở trẻ thường được sử dụng:
- Các loại thuốc: Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị bệnh tâm thần cho trẻ bao gồm thuốc chống loạn thần, thuốc giải lo âu, thuốc chống trầm cảm và một số thuốc giúp ổn định tâm trạng;
- Liệu pháp tâm lý: Liệu pháp này là một loại tư vấn nhằm giải quyết những cảm xúc của bệnh nhân tâm thần. Đây là quá trình các chuyên gia giúp trẻ đối diện với bệnh tật, thường bằng cách nói chuyện về các phương pháp giúp trẻ hiểu và đối mặt với các triệu chứng. Những liệu pháp tâm lý thường được dùng là liệu pháp ủng hộ, nhận thức hành vi, tương tác cá nhân, tập thể, và gia đình;
- Liệu pháp sáng tạo: Gồm những liệu pháp nghệ thuật, chơi đùa rất hữu ích cho trẻ bị bệnh tâm thần, đặc biệt là trẻ gặp vấn đề trong thể hiện cảm xúc và suy nghĩ.
Nếu bạn thấy những triệu chứng trên kéo dài ở trẻ, thì có thể con bạn đang bị mắc bệnh rối loạn tâm thần. Bệnh này không đáng lo ngại. Thực sự có khá nhiều phương pháp hiệu quả để điều trị rối loạn tâm thần ở trẻ. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ, chuyên gia thay vì chờ đợi những triệu chứng đó biến mất.